De cirkel is rond. Het resultaat van de zoektocht naar mijn identiteit, die acht jaar geleden na mijn uitval met burn-out stap voor stap begon, is volbracht met een Koninklijk Besluit.
Vandaag 47 jaar geleden, op 11 november 1972, zag ik als Jennifer B
ernice Elders het levenslicht in Assen. Ik was het eerste kind van mijn ouders. De oudste dochter van het Elders-gezin. Na twee jaar volgden nog een broertje en na ruim zes jaar een zusje. De eerste jaren woonden wij als jong gezin in Hoogeveen, een plaats in Drenthe. Het is ook de plek waar ik als kleuter naar de kleuter- en de lagere school ging en de wereld buiten ons huis begon te ontdekken.
Toen ik negen was, scheidden mijn ouders. In korte tijd woonden we op verschillende adressen en ging ik naar een andere school. Ik werd angstig door het gedrag van mijn vader naar mijn moeder toe en voelde me genoodzaakt om – na negen maanden – het contact met hem te verbreken. Mijn moeder had een nieuwe man ontmoet. Na een kennismakingsperiode gingen we als samengesteld gezin op mijn tiende in Assen wonen. Daar startte ik, op advies van het hoofd van de basisschool, met een nieuwe, onofficiële, achternaam: Jennifer Hanenberg. Dit scheen vaker voor te komen. De naam stond symbool voor de rust en veiligheid die ik als klein meisje toen zo nodig had.
Ik leefde al die jaren met de gedachte dat ik – eenmaal achttien en volwassen – vast wel contact met mijn vader zou willen. Die behoefte voelde ik toen uiteindelijk niet en ik verloor daardoor ook de hoop op een gezonde vader-dochterrelatie: “Het zal nooit meer wat worden, nu er zoveel verloren is geraakt”, dacht ik. En ik was bang dat hij boos op me zou zijn. Ik besloot op tweeëntwintigjarige leeftijd mijn naam formeel te laten wijzigen. Ik ontving in 1994 het Koninklijk Besluit: Jennifer Bernice Hanenberg.
Tientallen jaren was ik me er niet van bewust dat ik door dit levend verlies en deze naamswijziging niet vrijuit vanuit mijn identiteit kon leven. Toen ik in 2011 vlak voor mijn uitval door burn-out mijn vader weer in mijn leven had toegelaten, voelde het niet langer vanzelfsprekend dat ik de naam van mijn stiefvader droeg.
In 2013 besloot ik zelf om Elders achter mijn naam te plakken en me ook op deze manier weer te verbinden met mijn vader en verdere Elders-familie. Mijn onofficiële dubbele achternaam riep vragen op. ‘Met wie spreek ik?’ ‘Jennifer Hanenberg Elders is mijn naam. Nee, ik ben geen barones, jonkvrouw of gravin. Nee, ik ben niet getrouwd. Ja, je schrijft het achter elkaar zonder tussenvoegsels.’
De antwoorden op mijn grootste, onderliggende brandende vragen had ik toen nog niet.
Hoe beter het contact met mijn vader werd, hoe vaker ik me ongemakkelijk voelde bij mijn Hanenberg-achternaam. De redenen waarom het toen als 10-jarig meisje voor mij prettig voelde, waren inmiddels niet meer van toepassing. Tijdens het volgen van mijn opleidingen systemisch werk, kon ik erkennen dat ik het kind ben van mijn moeder én van mijn vader.
Nu, 25 jaar na mijn naamswijziging, kies ik bewust en overtuigd zelf. Ik kies niet ergens tegen door niet meer de naam Hanenberg te dragen. Ik heb mijn dankbaarheid voor het dragen van deze naam naar mijn stiefvader uitgesproken. Ik kies er nu voor me te verbinden met mijn afkomst en mijn identiteit, met alles wat er was en niet was. Ik voel me van de angst bevrijd. Ik wil weer heel zijn. De Minister van Rechtsbescherming heeft mijn verzoek tot achternaamswijziging toegekend.
Vorige week ontving ik het Koninklijk Besluit ondertekend door De Koning. Voor mij is dat het symbool voor afscheid en nieuw begin. De overgang heb ik vormgegeven door te rouwen over wat er wel en wat er niet was. En deze week staat in het teken van een afscheidsritueel en een nieuw welkom.
